KAHRAMANMARAŞ ŞİVESİ

 MEYRİK TÜRKÜSÜ

KAHRAMANMARAŞ DEYİMLERİMİZ VE TÜRKÜLERİMİZ

« : 21:36:51 , 13 Ocak 2010 »

DEYİMLERİMİZ:
Ocaklardan kiş kiş ola.

Hayma sarartmaz, haraldan geniş olur.

                                                                    Evlat babadan beller sofra yazmayı,
                                                                       kız anadan beller oba gezmeyi.
Hanımın hısımı gelince oklavalar tıkır tıkır,
beyin hısımı gelince dişler şıkır şıkır.

                                                                       Erkek söyler kadın dinler ev düzgünlüğünü,
                                                                        kadın söyler erkek dinler ev bozgunluğunu.
Gelen hediyenin azı olmaz,
evde kalan kızın nazı olmaz.

                                                                      Oğluna iyi deme koynuna el kızı girmeyince,
                                                                         karına iyi deme yoksulluk görmeyince.
Al zengin kızını döndersin babası evine,
al fakir kızını göndersin babası evine.

                                                               Karı koca sarıla sarıla, hısım akrabalık varıla varıla.
Adam şaşırınca avradına dezze (teyze) der.

                                                                      Adam zengin olamaz, Zengin adam olamaz.
Ağ itin pamukçuya zararı var.

                                                                   Arka gerek arka, düşman göre korka.
Ağlayanın malı gülene hayır etmez.

                                                                            Aptal ata binince ağa oldum sanır,
                                                                            şalgam çorbaya girince yağ oldum sanır.
Eşşek çamura çökünce sahibinden yiğidi olmaz.

                                                                               Ahmak çabalar, iş olacağına varır.
                                                                               Evinde yok bulgur aşı,
                                                                               kendi gezer bölükbaşı.
0 ne bilir bayramı,
lak lak içer ayranı.

                                                                                Önceden gerekti tımar,
                                                                                öldü eşek kaldı semer.
Sözünü gene Maraş dondurması gibi uzattın.

                                                                                 İte biner göçten geri kalmaz.
Deveyi kucağına almış,
karıncaya biner.

                                                                               Ahır Dağı'na karyağdı,
                                                                               bizim eve deli yağdı.
Gündüz eser derinkuyu,
gece yatar yüzükoyu.

                                                                        Cof cof eder şu keyiş,
                                                                         saz çalar bizim ibiş.
Öküzü sabanı sattın,
şor'a bir yalan kattın.

                                                         Kalbin bozuk olduğundan kurran noksan çıktı.
Göç oldu kemer kaldı,
at öldü semer kaldı.

                                                                     Gelin ata binmiş gör kısmeti nereye.
Eli işte gözü öynaşta.


Lügatçemiz:Yemeniye kelik, yoğurda katık
Bulgur pilavına aş derler bizde
Genç horoza celfin, pilice ferik
Pinliğe yollarken kış derler bizde
 
Büyük bakraca satıl, küçükse sitil
Kerpiç duvarında hatıla katil
tohumlara bider, fidana çitil
Büyük leğenlere teşt derler bizde
 
Akrabaya hısım, taksime paylaş
Huysuzlara vetsiz, akrana taydaş
Hanıma küldöken, metrese oynaş
Mendil sallamazlar hişt derler bizde
 
Birdakika biti, döven ise gem
Kız kardeşe bacı, ağabey edem
Güzel olmuşa peh, ilaçlara em
Su veren toprağa da yeş derler bizde
 
Vereme ince ağrı, öksürüğe çor
Merdivene süllüm, konuşmaya şor
Meyillere yörep, acemiye tor
Bir nevi peynir var keş derler bizde
 
Aşık deyişetçi buyur var ise
Peki demek için kısa yoldan he
Kenarı oyalı başörtüsüne
Bazen bürük, bazen şeş derler bizde
 
İhtimal elleham, hatırla tamam
Biberli salçanın lakabı çaman
Miltan için yelek, iç donu tuman
Söyledikçe Vasfi, coş derler bizde
 
Hayati Vasfi Taşyürek 

 Kayıtlı

Ynt: KAHRAMANMARAŞ DEYİMLERİMİZ VE TÜRKÜLERİMİZ

« Yanıtla #1 : 22:05:46 , 13 Ocak 2010 »

Mahalli Kelimelerimz:
Alle: Buğday satan
Ayaz: Teras
Aş: Bulgur Pilavı
Arısili: Tertemiz
Avrat: Hanım eş
Arıstak: Kırıntı eşya deposu
Aha: İşte
Bastık: Üzüm şırası yufkası
Biyam: Beyim, arkadaşım
Buymak: Donmak, üşümek
Bayır: Yokuş
Börkenek: Kış başlığı
Borana: Pancar yoğurt sarımsak yemeği
Bider: Tohum
Bellik: İşaret
Bıldır: Geçen sene
Beleş: Bedava
Böğür: Yan taraf
Çelik: 11 kg. lık buğday ölçeği
Cıncık: Cam
Calak: Ham karpuz
Cılk: Yumurta'nın bozuğu
Cinatı: Bisiklet
Cırcır: Fermuar
Caa: Çimilen yer
Çimmek: Banyo yapmak
Çul: Kıl kilimi
Çitil: Fidan
Çor: Öksürük
Culfa: Kilim dokuyan
Çiriş: Yapıştırıcı otu
Essah mı?: doğru mu?
Evraaç: Ekmek pişirme küreği
Eşiklik: Kapı ağzı
Enik: Köpek yavrusu
Em: İlaç
Süyük: Saçak
Ecer: Yeni
Esik: Çukur yer
Eke: Ukala
Tohumgavut: düğün için süslenmiş koyun
Taa: Duvar kovuğu
Tirşik: Pancar (yabani)
Tohaç: Çamaşır sopası
Teh: Üzüm kurusu
Çullama: Pekmez tatlısı
Cücükcü: Faizle para alıp veren kimse
Combuldamak: Suyu geçmek
Çemrerek: Sıva ak
Dembildek: Darbuka
Duluk: Avurt
Dulda: Kapalı yer
Enek: Sermaye
Kahke: Simit
Keriz: Lağım ayağı
kürrük: Sıpa, tay
Mucuk: Sivrisinek
Mızmız: Miskin
Pestil: Üzüm tatlısı
Puharı: Baca
Süllüm: Merdiven
Saz: Payvon-bar
Somun: Ekmek
Taydaş: Akran
Üvez: Sivrisinek
Veleme: Zifaf yemeği
Yel: Rüzgar
Zembil: Büyük üzüm sepeti
Mertek: Dam ağacı
Siipmek: kaydıraktan kaymak  Fit olmak: Anlaşma
Fırıştak: Çocuk oyuncağı
Fellik fellik: Didik didik
Firik: Yeni serili tarhana
Geçgele: Kum ve harçtaşıma aleti (tahtadan)
Gallep: Güvercin
Galaz: Su kabı (deriden)
Gavas: Belediye Zabıtası
Gölük: Beygir - at
Gem: Harman döven
Güvağ: damat
Goz: Ceviz
Gırağında: Yanında
Gap gacak: mutfak eşyası
Guzlacı: Hamile hayvan
Gane: Kiremitten örtü
Göde: Şişman
Ges: Geçimsiz gıcık insan...
Goncoloz: Hayalet
Gişi: Erkek eş
Hedik: Kaynamış nohut ve buğday
Huu: Bağ evi
Hış: Tohul içindeki yabancı maddeler
Hapap: Takunya
Heeri: Yahu, biraz
Hezen: Dam hatıl ağacı
Hanifi: Musluk
Horanta: karısı, çocukları
Ispatan: Yeşil yenilir ot
Izar: Çarşaf
Ravanda: Ekşimsi üzüm pekmezi
Iğdırılık: Az aralık
İncoz: Yeşil erik
İrişgit: Et sucuğu (yassı)
Mazan: Heybe dokuyan
ilende: reçel
Soğukluk: Semizotu
Süyük: Saçak
Şapşak: su kabı
Şeş: Tülbent
Taa: Duvar kovuğu
Tıntırık: Fiske
Tuman: don
Tahıldak: Olgunlaşmış incir
Tahım: tarla, bağ sınırı
Cere: Toprak küp
Culluk: Hindi
Don kazanı: Büyük kazan
Denzis: Huysuz
Döl: Erkek çocuk
Daraba: Kepenk
Ede: Ağabey
Köbme: Çörek
Küldöken: Hanım
Mınk: Çamur
Mırtık: Güvercin besleyici
Pöhrek: Lağım
Püsük: Kedi
Peltek: Kekeç, kekeme
Sömelek:Yassı
Mıh: Çivi
Sohu: Lokma
Ulamak: Yamamak
Vacibi: Haylaz, yaramaz
Yemeni: El yapımı deri Ayakkabı
Yörep yer: Meyilli arazi
Şapta: İnce ve uzun ağaç
Culfa: Mazman
Tabak: Deri işleyen
Şor: konu

ŞEHİR TANITIMI: Kahramanmaraş İlimizde Gezilmesi ve Görülmesi Gereken Yerler

17 Haziran 2011, 06:17

Müzeler

Kahramanmaraş Müzesi
Adres: Azerbaycan Bul. Yenişehir Sok. No: 43 - Kahramanmaraş
Tel: (344) 223 44 87

Kaleler

Kahramanmaraş Kalesi

Kentin ortasında, yığma bir tepe üzerinde bulunan kale Hitit, Roma ve Osmanlı dönemlerinde kullanılmış ve çeşitli devirlerde onarımlar görmüştür.

Hurman Kalesi

Afşin'in Marabız köyünde Hurman çayının kuzeyindeki sarp kaya üstündedir. Yapım tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak tekniğinden Bizans döneminde inşa edildiği sanılmaktadır. İçinde su ve yiyecek depoları, asker barınakları, kilise vardır.


Köprüler

Ceyhan Köprüsü

Eski Kahramanmaraş - Göksun yolunda, Ceyhan Irmağı üzerindeki köprünün 16. yy.da yapıldığı sanılmaktadır.


Camiler ve Külliyeler

Taş Medrese

Kahramanmaraş Ulu Cami yanında bulunan Taş Medrese, Dulkadirli Alâüddevle Beyin kızı adına yaptırılmıştır.


Kahramanmaraş Ulu Cami

Ekmekçi Mahallesinde bulunan camideki kitabede Sultan Kansu Gavri zamanında Dulkadirli Alâüddevle tarafından kurulduğu yazılıdır. Ahşap çatısı ve ahşap sütunları ile, 11. yy. ahşap cami örneklerinin özelliğini taşımaktadır.


Hatuniye Cami

Kurtuluş Mahallesinde bulunan cami 1519 yılında yapılmıştır.


Elbistan Ulu Cami

Osmanlılar tarafından 16. yy.da yaptırılmıştır

Eshab-ı Kehf Külliyesi

(Yedi Uyurlar) Afşin'in 8 km. batısında yüksek bir sırt üstündeki yapılar topluluğu 12. yy.dan kalmıştır. Cami, Kervansaray, Ribat ve planları belirlenemeyen birçok küçük yapıdan oluşmaktadır.

Mağaralar

Eshab-ı Keyf Mağrası

Afşin ilçesindedir. Roma'lı yedi gencin 200 yıllık uykudan sonra uyandıklarına inanılan mağaradır.


Döngel Mağarası

Kahramanmaraş-Kayseri yolu üzerendedir. Şehir merkezine uzaklığı 57. km dir. Mağara çevresi prehistorik devirde iskan edilmiştir. Döngel Mağarasının içerisinden Döngel Çayı büyük bir çağlayan yaparak akmaktadır. Yanında ayrıca Gençlik Spor İl Müdürlüğü kampı bulunmaktadır.


Bulut Deliği Mağarası

Pazarcık ilçesinin güneybatısında bulunan Bulut Deliği Mağarası gelişimini tamamlamış fosil bir mağaradır. İçeride son derece güzel sarkıt, dikit ve sütun damlataşları vardır.


Kaplıcalar ve İçmeler

Göksun Büyükkızılcık İçmesi

Göksun İlçesine 16 km. uzaklıkta Büyükkızılcık köyü yakınındadır. Sindirime ve idrar yollarına, yıkanmak suretiyle de cilt hastalıklarına ve böbrek hastalıklarına iyi geldiği tespit edilmiştir.

Ekinözü (Cela) İçmesi

Ekinözü İçmeleri Kahramanmaraş'ın 151 km. kuzeyinde, ilçe merkezine ise 20 km. uzaklıktadır. İçmelerin, cilt, mide ve böbrek hastalıklarına çok iyi gelen bir suyu vardır.

Yaylalar

Yavşan Yaylası

Sır baraj gölünün güneyindeki yükseltiler üzerinde yer alan, zengin orman dokusu ve su kaynakları ve endemik bitkileri ile, öncelik alan doğal bir kaynaktır. Yükseltisi 1300 metreye ulaşmaktadır. Yavşan Yaylası, kampçılık ve iklim kürleri açısından il düzeyinde önemli bir kaynaktır.

Başkonuş Yaylası

Başkonuş yaylası, Kahramanmaraş-Andırın yolu üzerinde, Yenicekale çevresinde yer alan zengin bir orman dokusunun oluşturduğu ve yayla karakteri gösteren bir bölgedir. Yükselti l785 m.dir. Başkonuş'ta geyik üretme çiftliği bulunmaktadır. Elektrik, telefon yol ve çevre düzenlemesi yapılmış olan alanda, orman idaresine ait sosyal tesisler (konaklama, lokal, lokanta vb.) bulunmaktadır.

Sportif Aktiviteler

Avlaklar

Kahramanmaraş'ın merkez ve ilçelerindeki tüm dağlarda keklik, çil keklik, tavşan ve yaban domuzu avı, Kahramanmaraş ovasında mevsimi geldiği zaman bıldırcın avı yapılmaktadır. Ayrıca Gavur gölü bataklığı, Karacasu gibi göl ve su kaynaklarında ördek avlama imkanları vardır. Aksu çayı ve Ceyhan nehrinde sazan, yayın ve yılan balığı avcılığı yapılmaktadır. İl merkezi ve İlçelerinde avcı kulüpleri mevcut olup, kulüpler sürek avı tertip etmektedirler.

Doğa Yürüyüşü

Ayşepınarı-Karbasan, Türkmenler-Hacınınoğlu, Ilıca-Suçatı, Suçatı-Bulutoğlu, Engizek zirvesi, Kahramanmaraş-Başkonuş yaylası trekking için elverişli parkurlardır.

Kuş Gözlem Alanı

Gavur Gölü

İl: Kahramanmaraş
İlçeler: Türkoğlu
Yüzölçümü: 1500
Rakım: 490 m
Koruma: hayır
Başlıca Özellikleri: tatlısu gölü, bataklık

Kuş Türleri: Küçük karabatak (maks. 121) sayesinde önemli kuş alanları statüsü kazanır.

YAPMADAN DÖNME

Eshab-ı Kehf, Döngel Mağarası ve Kahramanmaraş Kalesini görmeden,

Kahraman Maraş dövme dondurması yemeden,

Tarhanasını tatmadan,

Sim sırma, ağaç oyma, el işi bakır eşyalar ile kırmızıbiber, tarhana almadan,

Kahraman Maraş postalı ve yemenisi giymeden

...Dönmeyin.

  
                                         KAHRAMANMARAŞ KAPALI ÇARŞI

                                                   AFŞİN ESHAB-I KEHF

KAHRAMANMARAŞ KALESİ

       

İlçeler

Elbistan : İl merkezinin 162 km. kuzey doğusunda yer alır. İlçede tarihi eserlere örnek olarak Elbistan Ulu Camii, Selçuklu Hamamı, Himmetbaba Camii ve Türbesi, Kalealtı köyündeki Roma dönemine ait Kızkalesi sayılabilir.

Afşin : Kahramanmaraş'ın 146 km. kuzeyinde yer alır. Çeşitli uygarlık dönemlerine ait tarihi eserler ve doğal zenginlikleri olan Afşin ilçesinde Dedebaba Türbesi, Afşin Kalesi, Hurman Kalesi, Tilavşin Kalesi, Pirali Cami minaresi ve Eshab-ı Kehf (Yedi Uyurlar) külliyesi önemli tarihi eserlerdir. Afşin ilçesinde Eshab-ı Kehf ve Mağarasının bulunması burayı turizm açısından oldukça önemli bir hale getirmektedir. Cami, kervansaray, ribat ve planı saptanamayan birçok küçük yapıdan oluşan bu külliye yapılmıştır. Doğal güzellik olarak, Tanır, Ayrandede, Emirilyas köyü mağarası, Eshab-ı Kehf park ve ormanlığı, dikkat çeker. Ayrıca Yazıköy, Çamiçi, Örenderesi ve Binboğa ormanlık alanı gibi ormanlık alanları her türlü kampçılığa uygundur.

Göksun : İl merkezine 91 km. uzaklıktadır. Roma ve Bizans dönemlerinde Kokussos (Cocussus) adıyla anılan, Maraş-Kayseri-Kilikya yolu üzerinde, önemli bir konaklama merkeziydi. İlçe sınırları içinde Maltepe Höyüğü, Bozhöyük, Kızıl Kale, Akça Kalesi, Çakır Mağaraları gibi çeşitli önemlere ait höyük ve kale kalıntıları bulunmaktadır.

Andırın : İl merkezine 83 km uzaklıktadır. Andırının tarihi hakkında kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, ilçe sınırları içinde Hitit, Frig, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait Meryemçil (Geben) Kalesi, Azgıt (Yeniköy) Kalesi, Anacık Kalesi gibi kaleler ve kalıntılar bulunmaktadır.

Pazarcık : İl merkezine 48 kilometre mesafededir. İlçenin güneyinde Gözlügöl mevkiindeki Evri kasabası, Turunçlu köyü mevkiinde Bizanslardan kalma çok miktarda sarnıçlar ve mezar şapelleri mevcuttur. Bozlar köyü civarı Abbasilerden kalma sur kalıntıları ile çevrilidir. Aksu çayı kıyısındaki Şallıuşağı köyü mevkiinde yine Abbasilerden kalma kale halen ayakta durmaktadır.

Çağlayancerit : İlçenin doğal yapısı yayla özelliği göstermektedir. Su kenarları yeşil alanlar, halkın piknik ihtiyacını karşılayacak önemli yerlerdir.

Ekinözü : Kahramanmaraş İlinin kuzey doğusunda Çağlayancerit ve Elbistan İlçeleri arasında yer alan Ekinözü içmeceleri ile ünlüdür.İçmelerin, cilt, mide ve böbrek hastalıklarına çok iyi gelen bir suyu vardır. Ekinözü içmeleri önem ve yatırım önceliği bakımından ülkemizdeki 10 içme kaynağından biridir.

Nurhak : Nurhak ilçesi çok eski bir yerleşim yeridir. Tarihi ipek yolunun ilçe içerisinden geçtiği eski tarihi harabeler halen görülmektedir.

Türkoğlu : İlçe Akdeniz Bölgesinin doğusunda yer alır. Ekonomisi tarıma dayalıdır. İlçede okuma yazma oranı yüksektir.

                            KAHRAMANMARAŞIN KENDİNE AİT SÖZÜDÜR; EDE

EDE kelimesi şimdiye kadar sadece Kahramanmaraşlılar tarafından kullanılmaktadır.Bu üç harften oluşan kelime okadar güzelki karşınıza gelen herkese Ede demek istersiniz. Erzurum'un Dadaş, Elazığ'ın Gakkoş kelimeleleri gibi Ede kelimesi'de Kahramanmaraş'a aittir.  Anlamı ise Abi veya Kardeştir. Büyük Küçük Erkek Kardeşler ve Arkadaşlar birbirine Ede diyerek hitab edebilirler, bayanlar ise küçük ve büyük kardeşine Ede diyebilir. Kahramanmaraşta Ede sözü sadece erkeklere kullanılır, ama bir bayan küçük veya büyük erkek kardeşine  tanıdığı veya tanımadığı yabancı bir erkeğe Ede diye hitab edebilir. Örnekler... Soru Örneği: "Ede nasılsın iyimisin ?" Cevap: "İyiyim Ede sen Nasılsın?" Tanıdığınız kişiye soru örneği: "Edem nasılsın iyimisin?" Cevap: "İyiyim Edem sen Nasılsın?"

                                                                           İSTİKLAL MADALYASI VE BERATI

Maraşlım Bir Hamaset Destanı Nakşedildi Bağrına, Yurdumun Arslanları Öldü İman Uğruna, Ruhlarda Bayraklaşan Allah İçin Savaştır, Bu Şehitler Diyarı, İşte bu yer Maraştır Vatan, Bayrak, İman namus uğruna Şahlanan Aslan'dır Kahramanmaraş Düşman orduları girdi bağrına Kahreden Tufandır Kahramanmaraş Kimse yan bakamaz hürriyetine Toz kondurmamışdır haysiyetine Fatihler mi gerek Türk milletine Valide Sultandır Kahramanmaraş Madalyalı Şehir dünyada birdir İçi dışı aynı sözünde erdir Koç yiğidin harmanı olduğu yerdir Mertliğe Vatandır Kahramanmaraş İndirilmez taştır Bayrak kalede Bir sütçü İmam var her ailede Eli, dili olmaz şikede hilede Türkdür, müslümandır Kahramanmaraş Boyun eğmez göğsün gerer kurşuna Kapalıdır ufku yaban kuşuna Bir devleti yendi yalnız başına Gerçek kahramandır Kahramanmaraş Açtı, silahsızdı, azmi bitmedi Maddenin manaya gücü yetmedi Yuvasını yaktı teslim etmedi Can içinde candır Kahramanmaraş Altın harfle yazdı tarih adını Bozamaz bölücü ağız tadını Savaşda askerdir kızı kadını Barışta Ceylandır Kahmanmaraş Hayati Vasfi Taşyürek İstiklal Madalyası: Dünyada İstiklal Madalyalı İlk Şehir Kahramanmaraş olmuştur, Sütçü İmam'ın attığı ilk kurşun ile başlayan kurtuluş savaşı 22 gün sonra başarı ile sona ermiştir. Fransız işgali ile başlayan ermeni zulmü bitmiştir. Kahramanmaraş Halkı'nın başta iman gücü ve kazma kürek ile başlattığı mücadeleye işgal güçleri'nin silahları yenik düşmüştür.Ne Mutlu Türküm Diyene   Sütçü İmam Ali Sütçü İmam,geçim kaynağı süt satmakmış, görmüş düşmanı, görmüş namahreme uzanan o pis elleri, çekmiş silahını, vurmuş düşmanı, vatan namus uğruna, hiç düşünmeden attığı ilk kurşun ile korumuş yüce Türk namusunu, kazandırmış bize istiklal madalyasını. Meka'nın cennet, ruh'un şad olsun...

                                                               SÜTÇÜ İMAM OLAYI          

Fransızlar'ın Maraş'ı işgalinden kısa bir süre sonra olaylar başladı. Olaylar ilk anlarda küçük grubların karşılıklı sataşma ve atışmalarla yer yer meydana geliyordu. Bu arada asıl adı Ali olan Sütçü Imam Uzunoluk caddesinin kenarında hem süt satarak geçimini sağlıyor, hemde ücretsiz olarak imamlık yapıyordu. 31 Ekim 1919 Cuma günü sabah olur olmaz, şehirdeki Ermeniler'in taşkınlık ve şımarıklıkları görülmeye başladı. Fransızlar'dan güç alan Ermeniler, şehre dağılarak önlerine gelen Türklere hakaret ediyorlar, Türk Milletinin örf, adet, gelenek ve görenekleri ile dinine dil uzatıyorlardı. Çeşitli mahallelerde yer yer olaylar patlak vermeye başladı. Fransız askerleri de bu duruma seyirci kalıyorlardı. Fransız ve Ermeni askerler üçer-dörder kişilik grublar halinde çarşı-pazar ve mahalleleri dolaşıyorlardı. Türklerin bazılarını dövmelerinin yanında, Türk Milletini ve Türk Hükümeti'ni aşağılayıcı sözler sarfediyorlardı. Sataşma, dövme, yaralama gibi taşkınlıklarda yetmiyormuş gibi, sarkıntılık etmeye de başladılar. Dinine, vatanına, milletine, ailesine, namusuna bayrağına, kitabına, şeref ve haysiyetine bağlı; başkalarının boyunduruğu altında yaşamaktansa, ölümü bile tercih eden Kahramanmaraşlılar adeta kükrediler. Fransız askerleri, Türklerin cesaret, azim ve kararlılığını henüz tanımıyorlardı. Fransızlar ve Ermenilerin bu taşkın hareketleri, Türklerin azim ve iradelerini artırıyordu. Türkler için artık tahammülü mümkün olmayan bir yere gelinmişti. Bardağı taşıran son damla, Fransız askerlerinin Uzunoluk hamamından çıkan Türk kadınlarına sarkıntılık etmeleri oldu. Bir grup Fransız Ermeni askeri ikindi üzerinde Uzunoluk Caddesi'nden kışlaya dönüyorlardı. 0 anda Uzunoluk Hamamından yüzleri peçeli iki Türk kadını çıktı. Üç kişi olan ve sarhoş durumda olan Fransız Ermeni askerlerinden birisi, hamamdan çıkan Türk kadınlarına saldırdı ve peçesini yırttı. "Artık burası Türklerin değildir, Fransız memleketinde peçe ile gezilmez" diyerek kadıncağıza sarılıp ilişmek istedi. Peçesi yırtılan ve zor durumda kalan kadıncağız bayılıp yere düştü. Diğer kadında imdat istercesine bağırdı. Olayı Kel Hacı'nın kahvesinden gören Türkler dışarı çıkarak, askerlerin üzerine yürüdüler. Türkler, Ermeniler'e ihtarda bulunarak yollarına gitmelerini söylediler. Ermeniler kötü sözler sarfederek silah kullandılar. Bu arada Çakmakçı Sait orada kurşunla yaralandı ve şehit oldu. Gaffar Osman'da yaralandı. Bu sırada Ali Sütçü Imam, Karadağ tabancasını alarak dükkanından hızla olayın olduğu yere geldi. Silahını Ermeni askerlerinin üzerine boşalttı. İlk kurşunu atan Kahraman Sütçü Imam'ın silahı ile yaralanan Ermeni askeri arkadaşlarının yardımı ile kışlaya götürüldü. Yaralı asker bir gün sonra öldü. 1 Kasım 1919 tarihinde ölen Ermeni için büyük bir cenaze töreni düzenlendi. Sütçü İmam ise Nalbant Bekir'den aldığı bir atla Bertiz'in Ağabeyli köyünde bulunan Beyazıt oğlu Muharrem Bey'in yanına gitti, Sütçü İmam Ermeni ve Fransızlar tarafından sürekli arandı. Bulunması için de Kahramanmaraş Hükümeti çok sıkıştırıldı.Bütün çabalarına rağmen Sütçü İmam bulunamadı. Sütçü İmam'ın bu unutulmaz kahramanlığından dolayı halk adeta birbirine kenetlenerek kardeş oldu. Birlik ve beraberliğin engüzel örneği bundan sonra da yaşandı. Sütçü İmam olayı, Kahramanmaraş harbinde de yeni bir ışık, yeni bir zafer yolunu açmış oldu. Fransız askerlerinin ölmesi, Fransızlarla Ermeniler arasındaki sıkı ilişkiyi daha da artırdı. Fransız asayişinin bozulmasına Türk düşmanı Ellik Ermenileri sebeb oldu. Çünkü Fransızlar; Türkler'in bukadar vatan ve namusuna sadakatla bağlı olduklarını bilmiyorlardı. Olayların Gelişmesi: Sütçü İmam hadisesinden sonra gözleri dönmüş Ermeniler, çılgınlıklarını artırmaya başladılar. Ermeniler sağa sola ateş ederek Zülfikar Çavuş oğlu Hüseyin'i şehit ettiler. Bu arada Türkleri öldürüp kadınlarını alacaklarını, camilerine çan takacaklarını söylemeye başladılar. Gaziantep yolu üzerindeki Zeytinlikte Tiyeklioğlu Kadir isimli genci boğazlayarak burnunu ve kulaklarını kestiler. Tiyeklioğlu Kadir, Sütçü İmam'ın dayısının oğlu olduğundan, özellikle işkence sonucu öldürdüler. 1 Kasım 1919 Ermenilerin yaptıkları cinayetler artarak devam etti. Şekerli mahallesinden Nasıroğlu Mehmet, arkadan kamalanarak Ermeniler tarafından haince şehit edildi. 14 Kasım 1919 günü yine, Çiçekli Mahallesindeki evinden komşusuna gitmekte olan Aşık Mustafa oğlu Ökkeş'i şehit ettiler. Bu arada Kuyucak Kümbet, Çiçekli ve Haydarlı mahallelerinde toplanan Ermeniler, silahlanarak Türk askeri kıyafetlerinde olmak üzere Türkleri tek tek yakalayıp işkence etmeye başladılar. Maraşlıların gitgide sabrı taşıyordu. 8 Kasım 1919'da Adana'dan Kahramanmaraş'a bir tabur Tunuslu asker daha getirildi. Tunuslu askerler de şehre dağılmadan doğruca Fransız birliklerinin kışlalarına geldiler. Bu sırada haberleşme telgrafla yapılıyordu. Telgraf makinalarından Türkler de gizlice yararlanıyorlardı. Türkler tarafından Cancık Mağarası'na yerleştirilen Telgraf makinası sayesinde Sarıgüzel, Maksutlu, Bertiz, Sarıçukur ve Kavlaklı köyleri ve Pazarcıktaki Kılıç Ali Beyle haberleşme sağlanıyordu.

Kahramanmaraş Kaplıca ve İçmeleri

Zeytun Kaplıcası (Süleymanlı)

Ilıca (Zeytun) Kaplıcası Kahramanmaraş'ın 72 km. kuzeyinde eski Elbistan-Kahramanmaraş kervan yolu üzerinde Berit Dağı eteklerindeki Ilıca Beldesinde yer almaktadır. Kükürt petrol artığı ve az miktarda yağ karışımı ile meydana gelen şifalı suyun; Romatizma hastalıklarına, kırık-çıkık ve kadın hastalıklarında olumlu etki yaptığı belirtilmektedir.Suyun sıcaklığı 45*C' dir. Belediyenin yaptırmış olduğu kür merkezi ve dinlenme salonları ile birlikte büyük bay ve bayan havuz'u yaptırılmıştır. Ilıcanın doğal deseni ve iklimi de sağlık turizmini geliştirmeye elverişli yayla özelliği taşıyan doğasının yanısıra Kahramanmaraş'a yakınlığı ve ulaşım kolaylıkları da turizme olan talebi artırıcı unsurlar olarak ortaya çıkmaktadır. Bu faktörlerin etkisiyle ılıca turizmi gelişen ve diğer hizmet sektörlerini de geliştiren bir ekonomik faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Ilıca Kaplıcaları kapasitesi ve su nitelikleri itibariyle yerel ölçekte hizmet verebilecek özelliklere sahiptir. Ilıca Belediyesi'nin yaptırmış olduğu kür merkezi ve sauna hamam ile özel sektöre ait kaliteli hizmetler sunulmaktadır. Turizm mevsimi Nisan ortasından Kasım ortasına kadar 7 ay sürmektedir. Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları en yoğun dönem olup, bu üç aylık dönemde doluluk oranı %80, diğer aylarda %20-30 dolayındadır. Konaklama süresi 3-15 gün arasında değişmektedir. Ilıcada Özel sektöre ait Oteller sayesinde özel banyolar bulunmaktadır, Özger Oteli bu otellerden birisi.

---

Cela İçmesi (Ekinözü)

Ekinözü İçmeleri Kahramanmaraş'a 150 km uzaklıktadır. Ekinözü yerleşmesi, yakın çevresinde yer alan 3 kaynaktan oluşmuştur. İnsan sağlığı üzerinde olumlu etkileri bulunan kapasite ve kaynak nitelikleri bakımından ülkemizin 10 büyük içmesinden biridir.Ekinözü İçmeleri: Yukarı İçme, Orta İçme ve Aşağı İçme olarak 3 bölümden oluşmaktadır. Yapılan tetkik ve analizlerde başta böbrek, idrar yolları, safra kesesi, mide, bağırsak, cilt, basur, nefes darlığı, iç guatır, şeker, sinir hastalıkları, karaciğer ve damar sertliği rahatsızlıklarında etkili olduğu ve tedavi sağladığı ortaya çıkan Ekinözü İçmelerinin suyu içilerek, banyosu yapılarak ve özel çamuru cilde sürülerek dertlere deva olmaktadır.

Kahramanmaraş'ın Kültürü olan El Sanatları

Kahramanmaraş'ın el sanatları, geniş ve derin tarihi sebebiyle büyük zenginliğe sahiptir. Aradan geçen binlerce yıla rağmen bugün de çeşitli alanlarda birbirinden güzel eserler veren Kahramanmaraş'lı ustaların büyük emek ve sabırla sürdürdükleri el sanatları Türk el sanatlarının binlerce yılık sürekliliğini de gözler önüne sermektedir. İşte bütün bu çarpıcı özelliklerden dolayı Kahramanmaraş'ın Türk el sanatları tarihinde önemli bir yeri vardır.

---

Kuyumculuk: Kahramanmaraş'ın en önemli el sanatlarından birisi de kuyumculuktur. İlde kuyumcu sanatı, Osmanlı Dönemi ve daha önceki dönemlere dayanmaktadır Tarihten bu zamana kadar devam ederek ve kendini geliştirerek yeni modelleri ile piyasadaki yerini her zaman muhafaza etmiştir. Zülkadiroğlu Beyliği zamanında işlenmekte olan ve günümüze kadar yapıla gelen Maraş Burması Kahramanmaraş'a özgü kreasyonları yansıtmaktadır. Bu meslek grubu ile Kahramanmaraş'ta büyük bir iş istihdamı ve şehir ekonomisi'ne önemli katkılar sağlanmaktadır.Türkiye'de altın merkezi olan İstanbul'dan sonra Kahramanmaraş ikinci sıradadır. İşlenen altın takılar ise bölge farkı olmaksızın Türkiye geneline dağıtılmaktadır. Ülkelerin zenginlik ölçü birimi olarak kabul edilen altının bu kadar yüksek oranlarda Kahramanmaraş'a girip çıkması ilimizin bir diğer alandaki gücünü göstermesi bakımından önemlidir.

Kahramanmaraş Burması

Altın Kemer

Kuyumcu Vitrini

---

Simsırma İşlemeciliği: Sim sırma işlemeciliği Kahramanmaraşa has bir işleme sanatıdır. Bu zarif isletmeciliğin örneklerine eskiden Osmanlı Saraylarında şimdiki müzelerde ve bayan kıyafetlerinde rastlamak mümkündür. İşlemeciliğin en bol örnekleri bayan kadife elbiseleri üzerine, kadife yastık, yatak örtüleri, seccadeler, bohçalar, masa örtüleri üzerine yapılan el isçiliği olarak değerlendirebiliriz. Kahramanmaraş Sırma işinin adını gerek yurt içinde gerekse yurt dışında haklı bir şöhrete ulaştırmıştır. Kahramanmaraş'ta sim sırma işlemeciliği çok gelişmiş olduğundan devlet tarafından sim sırma okulu açılmış ayrıcada Kahramanmaraş Halk eğitim merkezi tarafından genç kızlara sim sırma işçiliği kursları verilmektedir. Sim sırma işlemeciliği günümüzde dünya modasına kadar uzanmıştır. Kahramanmaraş'ta kurulanNakkaşhome sim sırma mağazası tarafından siparişler alınmaktadır.

Giysiler

Yatak Örtüsü

Seccade

---

Ahşap Oymacılığı: Kahramanmaraş el sanatlarından biri olan ağaç oyma sanatı yörede uzun yıllar öncesine dayanmaktadır. Oymacılık sanatının yörede orman alanlarından sağlanan hammaddeye dayalı olarak başladığı bilinmektedir. Özellikle ceviz, kavak, gürgen gibi ağaçlar üzerine el yordamıyla iskarpela denilen kesici aletler yardımı ile çeşitli desenlerin kabartılarak oyulmasına oymacılık denilir. En çok yapılan ve rağbet gören mamuller genellikle çeyiz sandığı, mücevher kutuları, rahle, gazetelik, sehpa takımları, tepsi, tavla, camekan, aynalıklar, isimlikler ve duvar panolarıdır. Bu imalatlar genellikle şehir dışına satıldığından Kahramanmaraş ekonomisine katkısı bulunmaktadır. Kahramanmaraş'ta ahşap oyma şirketleri'nin internet üzerinden sipariş ve satış siteleri bulunmaktadır.

Ceyiz Sandıkları

Camekanlar

Ziynet Eşya Kutuları

---

Bakırcılık: Kahramanmaraş ta bakırcılık çok eskilere dayanan bir sanat dalıdır Türkiye'de çok büyük bir öneme sahiptir. Üretilen geleneksel kaplar, kazan, teşt, leğen, hamam leğeni, kulplu tas, süzek,tencere, kuşkana, kapaklı sahan, aşurelik ve bakraç gibi kap çeşitleri bu isimler altında, Türkiye'nin hemen hemen her iline, satılmaktadır. Bunların yanında bakırın üzerine elle yapılan dövme isçiliği de evlerde aksesuar olarak kullanılmaktadır. Kahramanmaraş'ta imalatı yapılan alüminyum, krom, çelik mutfak araç-gereçleri ve pirinçten yapılan (mangallar, saksılıklar) çeşitli aksesuarların yurt içine ve yurt dışına satışı yapılmaktadır. Bu satışlar Kahramanmaraş ekonomisine büyük gelir sağlamaktadır.

Kahramanmaraş Bakırcılık sanatından bazıları ürünler.

---

Köşgerlik: Mahalli tabiriyle Köşkerlik diye bilinen "Deri İsçiliği" Kahramanmaraş'ta önemli bir el sanatlarındadır. İnsan giyim kuşam eşyalarından hayvan koşumlarına kadar çeşitli sahalarda yaygın bir kullanımı vardır Bunlar; pabuçlar, çizmeler, postallar, çarıklar, terlikler, ayakkabı türündendir.

Kahramanmaraş'ta Köşgerlik sanatı'nın ürettiği "Yemeni" çeşitleri.

---

Dokumacılık: Yurdumuzun birçok yörelerinde olduğu gibi Kahramanmaraş'ta dokumacılık temelde göçebe kültürüne gelenek ve göreneklerimize dayanır. Yolluk, heybe, torba, kilim, yük çulu, çuval, haral, çadır örtüsü ve göçer eşyalarıdır. Günümüz de teknolojinin de gelişmesiyle şu anda Kahramanmaraş'ta modern tesislerde dokumacılık yapılmaktadır.

---

Diğer El Sanatları: Külekçilik, Dericilik, Saraççılık, Fırıncılık, Köşkercilik, Nalbantlık, Semercilik, Cilt Sanatı, Keçecilik, Gümüş İşlemeciliği, Demircilik, Aba Dokumacılığı, Kalaycılık, Aleflik, Bekerecilik, Boyacılık, Tarakçılık, Çulfacılık, Mobilyacılık, Çıkrıkçılık, Tenekecilik, Değirmencilik, Tabaklık, Hallaççılık, Kavaflar, Kazezler, Sıracılık, Masmalacılar, Mazmunlar, Şerbetçilik, Tüfekçiler, Yazmacılar, Yemeniciler, Tasçılar, Duvarcılar, Çömlekçiler.

Kahramanmaraş Doğal Güzellikleri ve Mesire Yerleri

---

Kahramanmaraş, doğal güzellikler bakımından çok zengin ve şanslı bir ilimizdir. İçanadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinin birleştiği noktada yer almaktadır. Bu bölgelerin birleştiği noktada yeralmasından ve değişik iklim özelliklerinden dolayı tabii güzellikleri çeşitli ve ilginçtir. Çevre illerimizin doğal güzelliklerinden kat kat fazla olan mesire yerleri mevcuttur.Su kaynaklarının bol olması, ormanlık alanların geniş yer tutması, iklim yapısının insan yaşantısına uygun olması, bir barajlar şehri görünümünde olması, tabii güzelliklerin çokluğunu da beraberinde ve siynesinde toplamıştır. Yazları menekşe sümbül ve karanfil kokularının buram buram yayıldığı, yaylalarının yanında, şarıl şarıl akan kaynak suları ile şenlenen mesire yerleri ve yağız delikanlıların harman olduğu yeri çoktur. Tabii özellikleri ve güzellikleri ile yoğrulan bölgeleri etraflıca aşağı sayfalarda belirtilmiştir.

---

Yavşan Yaylası

Yavşan yaylası doğal olarak yetişen ağaç türleriyle dünya üzerinde yayılışı çok az olan saf ve karışık bitkiörtüsüyle Ülkemizin en çarpıcı yerlerinden birisidir, Kahramanmanmaraş'ın güneyinde bulunan ve 36 km uzaklıkta olan yayla 2259 m. yüksekliğe sahiptir bu yüzden yüksek Dağlık arazi sınıfına girmektedir. Nadide tabiat parçalarımızdan birtanesidir. Başkonuş Yaylası

Başkonuş Yaylası Kahramanmaraş'ın en gözde, yemyeşillikler içerisinde bir tabiat harikasıdır. Kahramanmaraş-Andırın karayolunun 55. km'sindedir. Yolu asfalttır ulaşımı kolaydır. Otomobil ile 45 dakikada ulaşılır. Rakımı 1850 metredir. Yazın çok serindir. Piknik yapmaya müsait geniş yerleri mevcuttur. Yemyeşil çimen kaplı küçükbir platonun her iki yamacı çam, mezdeği, kamalak ve meşe ağaçları ile kaplıdır. Orman Işletme Müdürlüğü tarafından buraya konaklama ve dinlenme evleri yaptırılmıştır. Geyikler koruma altına alınmıştır. Tertemiz havası, soğuksuları ve yemyeşil ormanları birbirleriyle adeta kucaklaşmış durumdadır. Kışın dağ turizminin, yazında piknik ve spor turizminin yapıldığı seçkin bir yerdir. Buraya gelen yabancılar hayranlıklarını gizleyemezler. Döngel Mağarası

Kahramanmaraş-Kayseri Karayolu'nun 50. km sinde bulunmaktadır. Dünyanın 8. harikalığına aday bir yerdir. Tekir'den batan büyük bir su kütlesi çağlayanlar halinde bu mağaralardan çıkar. Üst üste ve birbirine bağlı olmak üzere üç mağaradan meydana gelmektedir. Mağaranın tabandan tavana kadar olan yüksekliği 102 m: dir. Tabii ve eşsiz bir görünümü vardır, otobüs terminalinden her saat gidilebilir. Ayrıca özel araba ile 50 dakikalık bir yolculuk sonucu varılır. Engüzel piknik alanıdır. Güzelliği, görenleri hayran bırakır. Etrafı sarp kayalık ve çalılıklarla ve yer yer çam ağaçları ile kaplıdır. Çağlayanlar halinde akan suyunda alabalık avlanır. Çevrede bulunan köylerin elektrik ihtiyacını karşılayan "Tekir-Döngel Hidroelektrik Santralı"da burada kurulmuştur. Ceviz ve Çınar ağaçları ile kaplı yemyeşil bir dinlenme ve piknik alanıdır. Yaz boyunca ziyaret edenlerle haşır neşir olan bir turizm merkezi sayılır. Milli Eğitim Bakanlığı'na ait birde İzcilik ve Kamp Tesisleri yapılmıştır. Türkiye'nin çeşitli yerlerinden belirli aralıklarla öğrenciler gelerek burada kamp yaparlar. Anadolu'nun tarih öncesi dönemlerine ilişkin kalıntılar burada bulunmuştur. Fırnız Mesire Yeri

Kahramanmaraş-Göksun Karayolu'nun üzerindedir. Etrafı çam ormanları ile kaplı bir vadidir. Fırnız Köyü yakınından çıkan ve vadi tabanında akan su kenarları piknik yapmaya ve dinlenmeye elverişli yerlerdir. 2007 yılında kurulan alabalık tesisi ile birçok restoran bulunmaktadır, akarsuyun üzerine kurulan çardaklar yorgunluğu atmaya bire birdir. Otomobil ile Kahramanmaraş'tan 45 dakikada varılır. Kışın bile güneşli havalarda bu vadi tabanlarının güneyinde piknik yapılır. Çam ormanlarının ve su kenarlarındaki yeşillik alanlar bir bütünlük içinde göze hoş gözükmektedir. Kapıçam Mesire Yeri

Kahramanmaraş'ın 10 km. doğusundadır. Kahramanmaraş Havaalanı karayolunun üzerinde olduğundan ulaşımı kolaydır. Her zaman belediye otobüsü, dolmuş ve taksi ile gidilebilir. Etrafı çam ormanları ile kaplıdır. Orman İşletme Müdürlüğü tarafından su çekilerek, oturma yerleri yapılmıştır. Orman İşletme Müdürlüğü'nün bakım ve kontrolü altında güzel bir piknik ve dinlenme alanıdır. Karayolunun her iki tarafıda ormanlık alanlarla kaplıdır. Özellikle Cumartesi ve Pazar günleri ve yaz ayları insanların uğrak ve dinlenme merkezi halindedir. En kalabalık olduğu ayIar Nisan, Mayıs ve Eylül'dür. Kazma Bağları

Kazma Bağları, Kahramanmaraş'ın 10 km. kuzeybatısında ve Ahirdağı eteklerindedir. Ahirdağı'nın kuzey kesimlerinde ve Menzelet Baraj manzaralıdır. Soğuk suları ve bahçeleri ile ilgi çekicidir. Kahramanmaraşlılar'ın yazlık bağ evlerinin bir kısmı buradadır. Yeri yüksek ve manzaralı olduğundan yazın nüfus yoğunluğu artar. Asfalt ve düzgün yolla şehre bağlıdır. Çağlayancerit ve Kahramanmaraş'a asfalt yolla bağlıdır. Turfanda Çağla'sı ile meşhurdur. Elektrik, su ve telefonu mevcut çok güzel yazlık evleri vardır. Etrafı sonradan meydana getirilmiş bakımlı çam ağaçları ile kaplıdır. Belediye otobüsleri ile gidip gelinir. Kumaşır Gölü

Kahramanmaraş Aksu köprüsü Malik Ejder türbesi civarında ve şehre 9 kilometre uzaklıktadır. Dağın eteğindeki kaynakların beslediği tatlı suyun meydana getirdiği göl ve etrafını çevreleyen yeşillik, eşsiz manzaraya sahip olup, halkın hem piknik yapıp hem de balık avladığı bir yerdir. Menzelet Barajı Kıyıları ve Ali Kayası

Kahramanmaraş'ın 26 km. kuzeybatısındadır. Asfalt yolla baraj kenarına kadar gidilir. Görünüm olarak güzel manzaralı piknik ve seyirlik yerleri vardır. Tarihi Ali Kayası bu baraj suyu altında kalmıştır. Ali Kayası yüksek olduğundan, manzaralı ve esas görünüm olarak 62m.lik kısmı su seviyesinin üstünde kalmıştır. Baraj suyu tatlı olduğundan, "Tatlısu Balık Avcılığı'da yapılır. Ceyhan, Tekir ve Fırnız suları ile beslenen barajın güzel bir görünümü vardır.

---

Pınarbaşı Çamlık Mesire Yeri

Kahramanmaraş'ın topraklarından fışkıran suların süslediği bu mesire yerimiz Ahirdağı'nın eteklerindedir halkın piknik ihtiyacını karşılaması yanında, üst kesimlerinde çamlarla örtülü gazinoları bulunan, turistlerin ilgisini çeken önemli gezi alanıdır.

---

Tekir Yeşilgöz Mesire Yeri

Kahramanmaraş-Göksun karayolunun 55. kilometresindedir. Döngel Mağaralarının yanında çam ve ardıç ormanları ile kaplı çok güzel bir dinlenme yeridir. Arkıtçayı kenarları ve gözü, Değirmenderesi gözü ve kenarları, Yeşilgöz ve kıyısı, Uzundurdu gözü ve çevresi, Orman fidanlığı, Çam içi dinlenme yeri, Kapılı Mağara ve Tarhanakaya Mağaraları gezilip görülecek yerlerdir. Gündelik kesilen eti, davaryoğurdu, elması, fasulyesi, peyniri, balı, alabalığı ve ardıç namındaki suyu meşhurdur. Değirmenderesi Gözü'ne yapılan "Tekir Alabalık Üretim Tesisleri"de bu bölgenin kalkınmasında ve ekonomik yapısında canlanma meydana getirmiştir. Tekir alabalığı, çok lezzetli olduğundan çok kişinin dikkatini çeker. Tekir'in hemen batısında yükselen Koyunoluk Dağı'nın tam zirvesinde sürekli akan 7 adet kaynak suyunun bulunması, Cenab-ı Allah'ın bir lütfudur. Etrafında kendinden başka yüksek dağ olmamasına ve yalçın sarp kayalara sahip olmasına rağmen dağın zirvesinden yaz kış sürekli akan bol sulu 7 adet kaynak suyu görenler hayranlıklarını gizleyememektedirler. Bu dağın zirvesine yürünerek yaya olarak 4 saatte çıkılabilmektedir.

---

Tekir Mesire Alanı

Kahramanmaraş'ın Tekir Beldesinde bulunan Ormanla kaplanmış tabi güzelliğine hayran kalacağınız mesire alanıdır. Akarsu üzerine kurulmuş çardaklarla donatılmış tadına doyum olmayan akarsuyun ayrıca sıkça inşa edilen çeşmelerden temini sağlanmıştır.

---

Mağaralar

Döngel Mağarası

Kahramanmaraş-Kayseri karayolu üzerindedir. Şehir merkezine uzaklığı 45 km'dir. Mağaralar prehistorik devirde iskan edilmiştir. 1956-1960 yıllarında prehistorik araştırmalara sahne olmuştur.İçerisinden Döngel Çayı denen sular çıkmaktadır. Büyük bir çağlayan yaparak dereye akmaktadır. Yanında ayrıca Gençlik Spor İl Müdürlüğünün izcilik kampı bulunmaktadır. Önemli turistik bir yerdir.

---

Savruk Mağarası

Savruk, Savran, Sarıkız diye tanımlanan mağaramız, Süleymanlı Ilıca Kasabası, Beşen Eleman Mezrası, Karamanlı Köyü ve Hacınınoğlu Köyü yerleşim yerlerinin arasında bulunan tarihi izler taşıyan bir doğa harikası arasına gizlenmiş ön kısmında bir şelale ve piknik alanı sayılacak tepe tarafında daha geniş bir ovayla süslenmiş turizm elçimiz olacak bir mağaradır. Ulaşım bakımındansağlık turizmine bölgesel olarak modern dünyaya ayak uydurmuş, Ilıca beldemizden araçla 20 dk. ve mağaranın 400 m. yanına kadar ulaşabilmektedir. Mağaranın iç kısmı Damlataş Mağarasını aratmayacak sarkıt ve dikitlerle bezenmiştir. Ayrıca mağaranın ön kısmında 20 - 30 m. altında Ceyhan nehri konum olarak tabiat harikası olarak akmaktadır.

---

Gümüşkaya Mağarası

Zeytin Süleymanlı'dan geçip Afşin'e giden yolun karnıyarık mesire yerinden geçerek Ericek Kasabasından geçen tarihi İpekyolu'nun hemen yakınında bulunmaktadır. Gümüşkaya mağarası yer yer breşik özellikler gösteren Paleosen yaşlı kireç taşları içinde gelişmiştir. 20 - 30 m. uzunluğunda koridor boyunca sağlı sollu tabandan dikitler, tavandan da sarkıtlar oluşmuştur. Yer tabanının mermer olduğu bembeyaz bir güzellikle karşılaşılmıştır. Ayrıca mağaranın içerisinde bir krater gölü olup, içerisindeki suyun berrak ve temiz olmasından suyun içilebilirliği anlaşılmaktadır.

Kahramanmaraş'ın Yemekleri, Tatlıları, Tarhanası, Dondurması, Biberi... Kahramanmaraş'ın Mutfak zenginliği damaklara destan yazacak kadar büyüktür, daracık sokaklarını gezerken mutfaklarda pişen o güzel yemeklerin kokusuna dayanamaz ve her kapıyı çalmak istersiniz. Bazı yemek çeşitlerimiz komşu bölgelere yayılmış farklı baharatlar kullanılarak veya farklı pişim uygulanarak o bölgeye adapte edilmiştir, bu yemeklerin birçoğu Kahramanmaraş yemek kültürüne aittir. Asırlardan beri ninelerimizin annelerimizin öpülecek elleri'nin pişirdiği yemekler özünü korumuş bugünlere gelerek bizlere'de nasip olmuştur.Kahramanmaraş çarşılarında gezinirseniz mutlaka Saraçhane çarşısına uğramanız gerekir Kahramanmaraş'ın yaylalarından gelen mevsimlik taze meyve, sebze ve yayla bal'ı ile keçi sütünden üretilen bembeyaz tereyağı'nı, peyniri'ni ve herkesin damak tadına uyan diğer el yapımı gıda ürünleri'ni bulabilirsiniz. Kahramanmaraş yemekleri'nin bir kısmı ile tatlı çeşitleri, tarhanası, dondurması, biberi ve çeşitli üzüm ürünlerinden üretilen samsa, sucuk, bastık aşağı sayfalarda tanıtılmıştır. Kahramanmaraş Yemekleri: Tirşik Çorbası Tarhana Çorbası Ekşili Çorba Eşkilaye Sulusu Leğen Çorbası Yoğurtlu Döğme Aşı Kahramanmaraş Paçası Kısır Köftesi Yavan Köfte Ekşili Köfte İçli Köfte Yoğurtlu Köfte Suluyağlı Köfte Bezdirme Köftesi Simit Köftesi Çökelek Böreği Et Böreği Bayram Çöreği Biber Dolması Kuru Dolması Mimbar Dolması Kabak Dolması Patlıcan Dolması Tas Pilavı Pancar Sarması Fıstıklı Pilav Maraş Pilavı Dövme Aşı Acem Pilavı Pıt Pıt Lapası Kabak Lapası Havuç Dolması Patlıcan Kebabı Ekşili Kebap Yoğurtlu Kebap Saç Kavurması Ekşili Bamya Bazlama Nohut Yahnisi Bulamaç Söörme Etli Salçalı Bulgur Pilavı Ekşili Turşu Dövmeli Mercimek Çorbası Çiğ Köfte Sömelek Köfte Peynirli Börek Salatalık Dolması Yaprak Sarması Tavuklu Pilav Ciğer Kebabı Ekşili Et Kabağı Boranı Ekşili Havuç Salatası Şekerli Peynirli Börek Külbastı Şebit Eli Böğründe Domatesli Maraş Kebabı Somun Arası Kebap Kahramanmaraş Tatlıları: Dondurma Fıstık Ezmesi Baklava Harmanda Baklava Un Sucuğu Pestil Sucuğu Bastık Pestil Kırma Çullama İlende Samsa Gün Pekmezi Ravanda Dondurmalı Baklava Hapısa Kahramanmaraş Tarhanası: Kahramanmaraşlılar'ın vazgeçemedikleri yiyeceklerinin başında gelir. Hem kuru hemde ıslatılarak yenilir, kemik suyu ile ıslatılmış tarhana'nın hayal edilemez kadar tadı vardır. Çorbası meşhurdur.Tarhana Tarifi: Yapımı ise büyük mahsere kazanlarında pişirilir. Temizlenen dövmeler pişirme esnasında kuvvetli bir kişi tarafından ağaçtan yapılı "Tarhana küreği" ile sürekli karıştırılır. Pişirilen aş, bezler üzerine çekilerek soğutulur. Büyük leğenlerde yoğrularak üzerine davaryoğurdu ilave edilir. Yoğurtla iyice yoğrulan tarhana, çukurluk bir yerdeki bez üzerine taşınır. Üzeri iyice kapatılır. Birgün dinlendirilir. Komşu ve akraba kadınları toplanarak sabah erkenden dam başındaki "çiğ"Ierin üzerine el maharetleri ile sererler. Serildiği günün akşamı "Tarhana Firiği" hazır olur. Birgün sonrada tamamen kurur. Toplanarak özel olarak yapılan bidonlarda saklanır. Kahramanmaraş'a özel geleneksel yiyeceklerden birisi olan "tarhana" bugün bir ev üretimi zahire olmaktan öteye gitmiş ve önemli bir sektör haline gelmiştir. Tarhana firiği, ceviz, badem içi veya taze antepfıstığı ile birlikte çerez olarak yenilir. Komşulara, akrabalara, tarhana sevenlere ikram edilmesi bir gelenektir. Malzemesi: Dövme, davar (keçi) yoğurdu, kekik, tuz. Yoğurtlanmış Tarhana Çiğ'lere Serilmiş Tarhana Afiyet Olsun Kahramanmaraş Dondurması: Dondurmanın tarihi çok eskilere dayanır. İnsan toplululuğunun varlığından beri sıcak aylarda kişilerin serinleme istek ve arzuları dondurmacılığı da beraberinde getirmiştir. Teknik imkanların olmadığı zamanlarda, buzdolabı soğutma makinaları, serinleme cihazları yokken insanoğlu sıcak yaz aylarında çeşitli yollardan serinleme çarelerini aramışlardır. Bu yoğun talep üzerine Kahramanmaraş dondurmacılığı da gelişmiştir. Zaten konum itibari ile Kahramanmaraş sıcak bir iklim kuşağındadır. Kahramanmaraşlılar ve Kahramanmaraş'ın Bertiz köylüleri kışın yağan karların birkısmını Ahıir Dağı tepesindeki çukurluk alanlara doldurarak üzerlerini kapamışlar. Yaz aylarında kar üzerine pekmez dökülerek, ya da yoğurt karıştırılarak "Şıralı Karsambaç", "Yoğurtlu Karsambaç" olarak yenmiştir. Bu durum Osmanlılar döneminde de önemini korumuştur. Eskiden insan sayısının az olması, fabrikaların azlığı ve havaya yayılan dumanların düşük olması, soba sayısının ve her türlü ısınma araç ve gereçlerinin azlığından dolayı tabiattaki hava soğukluğunu daha da fazla koruduğundan 25-30 yıl önceleri daha çok kar yağıyor ve geç eriyordu. Şimdi ise ısınma daha fazla olduğundan karlar daha çabuk erimektedirler. Bundan dolayı kar biriktirme ve depolama zor olmaktadır. Zaten teknik imkanlar da geliştiğinden karların yerini soğutma sistemleri alarak dondurmacılığa geçilmiştir. Kahramanmaraş ve çevresi yaylalık, ormanlık ve su kaynakları ile dopdolu olduğundan, Osmanlılar Dönemine kadar en güzel sahleplerin bu bölgelerde yetiştiği malumdur. Yaylalık alanlar sayesinde en kaliteli davar (keçi) sütününde bu bölgede olduğu tespit edilmiştir. Sütle sahlep karıştırılarak sıcak olarak keyif verici ideal bir içecek olarakta kullanılır. Cumhuriyet döneminden sonra Ahir Dağı'ndan katır sırtında getirilen karlarla süt ve sahlep'in dondurularak yenmesi Kahramanmaraş Dondurmacılığının gelişmesinin esasını teşkil eder. Kahramanmaraş Dondurması'nın Özellikleri Maraş'ı bir cennet bahçesi gibi kuşatan efsanevi Ahir Dağı'nın Yüksek yamaçlarında bu coğrafyaya özgü kekik, keven, sümbül ve çiğdem gibi çiçeklerle beslenen keçilerin eşsiz kıvam ve aromaya sahip sütleri ve olağanüstü bir cömertlikle topraktan fışkıran yabani orkide çiçeklerinin yumru köklerinden elde edilen mucizevi salep Maraş Dondurması'nı taklit edilmesi imkansız olan bir lezzet, aroma ve kıvam sağlar. Bu dondurma, Ahir Dağı'nın, Ahir Dağı insanlarının bir mucizesidir. Kahramanmaraş Dondurması Tarifi Salep Dondurmacı Dondurma Kahramanmaraş Biberi:: Kahramanmaraş Kırmızı Biberi çok meşhurdur. Türkiye'nin her tarafında aranılan özelliklere sahiptir. İlin iklim yapısı, arazi yapısı, bol soğuk su kaynaklarının olmasından dolayı Türkiye'nin en iyi kırmızı acı biberi burada yetiştirilir. İlimiz, Türkiye tüketiminin %45'ini karşılamaktadır, acı kırmızı Kahramanmaraş biberi başta rengi olmak üzere aroması ve acılık oranı ile dünyanın en kaliteli ve aranan biberi durumundadır. Kırmızı biber baharat olmasının yanısıra beslenmede de son derece önemli bir gıda maddesidir. Pul Biber Kırmızı Biber Toz Biber