20 Ekim 2015 Salı

KAHRAMANMARAŞ ŞİVESİ

 MEYRİK TÜRKÜSÜ

KAHRAMANMARAŞ DEYİMLERİMİZ VE TÜRKÜLERİMİZ
« : 21:36:51 , 13 Ocak 2010 »
DEYİMLERİMİZ:
Ocaklardan kiş kiş ola.

Hayma sarartmaz, haraldan geniş olur.

                                                                    Evlat babadan beller sofra yazmayı,
                                                                       kız anadan beller oba gezmeyi.
Hanımın hısımı gelince oklavalar tıkır tıkır,
beyin hısımı gelince dişler şıkır şıkır.

                                                                       Erkek söyler kadın dinler ev düzgünlüğünü,
                                                                        kadın söyler erkek dinler ev bozgunluğunu.
Gelen hediyenin azı olmaz,
evde kalan kızın nazı olmaz.

                                                                      Oğluna iyi deme koynuna el kızı girmeyince,
                                                                         karına iyi deme yoksulluk görmeyince.
Al zengin kızını döndersin babası evine,
al fakir kızını göndersin babası evine.

                                                               Karı koca sarıla sarıla, hısım akrabalık varıla varıla.
Adam şaşırınca avradına dezze (teyze) der.

                                                                      Adam zengin olamaz, Zengin adam olamaz.
Ağ itin pamukçuya zararı var.

                                                                   Arka gerek arka, düşman göre korka.
Ağlayanın malı gülene hayır etmez.

                                                                            Aptal ata binince ağa oldum sanır,
                                                                            şalgam çorbaya girince yağ oldum sanır.
Eşşek çamura çökünce sahibinden yiğidi olmaz.

                                                                               Ahmak çabalar, iş olacağına varır.
                                                                               Evinde yok bulgur aşı,
                                                                               kendi gezer bölükbaşı.
0 ne bilir bayramı,
lak lak içer ayranı.

                                                                                Önceden gerekti tımar,
                                                                                öldü eşek kaldı semer.
Sözünü gene Maraş dondurması gibi uzattın.

                                                                                 İte biner göçten geri kalmaz.
Deveyi kucağına almış,
karıncaya biner.

                                                                               Ahır Dağı'na karyağdı,
                                                                               bizim eve deli yağdı.
Gündüz eser derinkuyu,
gece yatar yüzükoyu.

                                                                        Cof cof eder şu keyiş,
                                                                         saz çalar bizim ibiş.
Öküzü sabanı sattın,
şor'a bir yalan kattın.

                                                         Kalbin bozuk olduğundan kurran noksan çıktı.
Göç oldu kemer kaldı,
at öldü semer kaldı.

                                                                     Gelin ata binmiş gör kısmeti nereye.
Eli işte gözü öynaşta.


Lügatçemiz:Yemeniye kelik, yoğurda katık
Bulgur pilavına aş derler bizde
Genç horoza celfin, pilice ferik
Pinliğe yollarken kış derler bizde
 
Büyük bakraca satıl, küçükse sitil
Kerpiç duvarında hatıla katil
tohumlara bider, fidana çitil
Büyük leğenlere teşt derler bizde
 
Akrabaya hısım, taksime paylaş
Huysuzlara vetsiz, akrana taydaş
Hanıma küldöken, metrese oynaş
Mendil sallamazlar hişt derler bizde
 
Birdakika biti, döven ise gem
Kız kardeşe bacı, ağabey edem
Güzel olmuşa peh, ilaçlara em
Su veren toprağa da yeş derler bizde
 
Vereme ince ağrı, öksürüğe çor
Merdivene süllüm, konuşmaya şor
Meyillere yörep, acemiye tor
Bir nevi peynir var keş derler bizde
 
Aşık deyişetçi buyur var ise
Peki demek için kısa yoldan he
Kenarı oyalı başörtüsüne
Bazen bürük, bazen şeş derler bizde
 
İhtimal elleham, hatırla tamam
Biberli salçanın lakabı çaman
Miltan için yelek, iç donu tuman
Söyledikçe Vasfi, coş derler bizde
 
Hayati Vasfi Taşyürek 


Ynt: KAHRAMANMARAŞ DEYİMLERİMİZ VE TÜRKÜLERİMİZ
« Yanıtla #1 : 22:05:46 , 13 Ocak 2010 »
Mahalli Kelimelerimz:
Alle: Buğday satan
Ayaz: Teras
Aş: Bulgur Pilavı
Arısili: Tertemiz
Avrat: Hanım eş
Arıstak: Kırıntı eşya deposu
Aha: İşte
Bastık: Üzüm şırası yufkası
Biyam: Beyim, arkadaşım
Buymak: Donmak, üşümek
Bayır: Yokuş
Börkenek: Kış başlığı
Borana: Pancar yoğurt sarımsak yemeği
Bider: Tohum
Bellik: İşaret
Bıldır: Geçen sene
Beleş: Bedava
Böğür: Yan taraf
Çelik: 11 kg. lık buğday ölçeği
Cıncık: Cam
Calak: Ham karpuz
Cılk: Yumurta'nın bozuğu
Cinatı: Bisiklet
Cırcır: Fermuar
Caa: Çimilen yer
Çimmek: Banyo yapmak
Çul: Kıl kilimi
Çitil: Fidan
Çor: Öksürük
Culfa: Kilim dokuyan
Çiriş: Yapıştırıcı otu
Essah mı?: doğru mu?
Evraaç: Ekmek pişirme küreği
Eşiklik: Kapı ağzı
Enik: Köpek yavrusu
Em: İlaç
Süyük: Saçak
Ecer: Yeni
Esik: Çukur yer
Eke: Ukala
Tohumgavut: düğün için süslenmiş koyun
Taa: Duvar kovuğu
Tirşik: Pancar (yabani)
Tohaç: Çamaşır sopası
Teh: Üzüm kurusu
Çullama: Pekmez tatlısı
Cücükcü: Faizle para alıp veren kimse
Combuldamak: Suyu geçmek
Çemrerek: Sıva ak
Dembildek: Darbuka
Duluk: Avurt
Dulda: Kapalı yer
Enek: Sermaye
Kahke: Simit
Keriz: Lağım ayağı
kürrük: Sıpa, tay
Mucuk: Sivrisinek
Mızmız: Miskin
Pestil: Üzüm tatlısı
Puharı: Baca
Süllüm: Merdiven
Saz: Payvon-bar
Somun: Ekmek
Taydaş: Akran
Üvez: Sivrisinek
Veleme: Zifaf yemeği
Yel: Rüzgar
Zembil: Büyük üzüm sepeti
Mertek: Dam ağacı
Siipmek: kaydıraktan kaymak  Fit olmak: Anlaşma
Fırıştak: Çocuk oyuncağı
Fellik fellik: Didik didik
Firik: Yeni serili tarhana
Geçgele: Kum ve harçtaşıma aleti (tahtadan)
Gallep: Güvercin
Galaz: Su kabı (deriden)
Gavas: Belediye Zabıtası
Gölük: Beygir - at
Gem: Harman döven
Güvağ: damat
Goz: Ceviz
Gırağında: Yanında
Gap gacak: mutfak eşyası
Guzlacı: Hamile hayvan
Gane: Kiremitten örtü
Göde: Şişman
Ges: Geçimsiz gıcık insan...
Goncoloz: Hayalet
Gişi: Erkek eş
Hedik: Kaynamış nohut ve buğday
Huu: Bağ evi
Hış: Tohul içindeki yabancı maddeler
Hapap: Takunya
Heeri: Yahu, biraz
Hezen: Dam hatıl ağacı
Hanifi: Musluk
Horanta: karısı, çocukları
Ispatan: Yeşil yenilir ot
Izar: Çarşaf
Ravanda: Ekşimsi üzüm pekmezi
Iğdırılık: Az aralık
İncoz: Yeşil erik
İrişgit: Et sucuğu (yassı)
Mazan: Heybe dokuyan
ilende: reçel
Soğukluk: Semizotu
Süyük: Saçak
Şapşak: su kabı
Şeş: Tülbent
Taa: Duvar kovuğu
Tıntırık: Fiske
Tuman: don
Tahıldak: Olgunlaşmış incir
Tahım: tarla, bağ sınırı
Cere: Toprak küp
Culluk: Hindi
Don kazanı: Büyük kazan
Denzis: Huysuz
Döl: Erkek çocuk
Daraba: Kepenk
Ede: Ağabey
Köbme: Çörek
Küldöken: Hanım
Mınk: Çamur
Mırtık: Güvercin besleyici
Pöhrek: Lağım
Püsük: Kedi
Peltek: Kekeç, kekeme
Sömelek:Yassı
Mıh: Çivi
Sohu: Lokma
Ulamak: Yamamak
Vacibi: Haylaz, yaramaz
Yemeni: El yapımı deri Ayakkabı
Yörep yer: Meyilli arazi
Şapta: İnce ve uzun ağaç
Culfa: Mazman
Tabak: Deri işleyen
Şor: konu

ŞEHİR TANITIMI: Kahramanmaraş İlimizde Gezilmesi ve Görülmesi Gereken Yerler


Müzeler

Kahramanmaraş Müzesi
Adres: Azerbaycan Bul. Yenişehir Sok. No: 43 - Kahramanmaraş
Tel: (344) 223 44 87

Kaleler

Kahramanmaraş Kalesi

Kentin ortasında, yığma bir tepe üzerinde bulunan kale Hitit, Roma ve Osmanlı dönemlerinde kullanılmış ve çeşitli devirlerde onarımlar görmüştür.

Hurman Kalesi

Afşin'in Marabız köyünde Hurman çayının kuzeyindeki sarp kaya üstündedir. Yapım tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak tekniğinden Bizans döneminde inşa edildiği sanılmaktadır. İçinde su ve yiyecek depoları, asker barınakları, kilise vardır.


Köprüler

Ceyhan Köprüsü

Eski Kahramanmaraş - Göksun yolunda, Ceyhan Irmağı üzerindeki köprünün 16. yy.da yapıldığı sanılmaktadır.


Camiler ve Külliyeler

Taş Medrese

Kahramanmaraş Ulu Cami yanında bulunan Taş Medrese, Dulkadirli Alâüddevle Beyin kızı adına yaptırılmıştır.


Kahramanmaraş Ulu Cami

Ekmekçi Mahallesinde bulunan camideki kitabede Sultan Kansu Gavri zamanında Dulkadirli Alâüddevle tarafından kurulduğu yazılıdır. Ahşap çatısı ve ahşap sütunları ile, 11. yy. ahşap cami örneklerinin özelliğini taşımaktadır.


Hatuniye Cami

Kurtuluş Mahallesinde bulunan cami 1519 yılında yapılmıştır.


Elbistan Ulu Cami

Osmanlılar tarafından 16. yy.da yaptırılmıştır

Eshab-ı Kehf Külliyesi

(Yedi Uyurlar) Afşin'in 8 km. batısında yüksek bir sırt üstündeki yapılar topluluğu 12. yy.dan kalmıştır. Cami, Kervansaray, Ribat ve planları belirlenemeyen birçok küçük yapıdan oluşmaktadır.

Mağaralar

Eshab-ı Keyf Mağrası

Afşin ilçesindedir. Roma'lı yedi gencin 200 yıllık uykudan sonra uyandıklarına inanılan mağaradır.


Döngel Mağarası

Kahramanmaraş-Kayseri yolu üzerendedir. Şehir merkezine uzaklığı 57. km dir. Mağara çevresi prehistorik devirde iskan edilmiştir. Döngel Mağarasının içerisinden Döngel Çayı büyük bir çağlayan yaparak akmaktadır. Yanında ayrıca Gençlik Spor İl Müdürlüğü kampı bulunmaktadır.


Bulut Deliği Mağarası

Pazarcık ilçesinin güneybatısında bulunan Bulut Deliği Mağarası gelişimini tamamlamış fosil bir mağaradır. İçeride son derece güzel sarkıt, dikit ve sütun damlataşları vardır.


Kaplıcalar ve İçmeler

Göksun Büyükkızılcık İçmesi

Göksun İlçesine 16 km. uzaklıkta Büyükkızılcık köyü yakınındadır. Sindirime ve idrar yollarına, yıkanmak suretiyle de cilt hastalıklarına ve böbrek hastalıklarına iyi geldiği tespit edilmiştir.

Ekinözü (Cela) İçmesi

Ekinözü İçmeleri Kahramanmaraş'ın 151 km. kuzeyinde, ilçe merkezine ise 20 km. uzaklıktadır. İçmelerin, cilt, mide ve böbrek hastalıklarına çok iyi gelen bir suyu vardır.

Yaylalar

Yavşan Yaylası

Sır baraj gölünün güneyindeki yükseltiler üzerinde yer alan, zengin orman dokusu ve su kaynakları ve endemik bitkileri ile, öncelik alan doğal bir kaynaktır. Yükseltisi 1300 metreye ulaşmaktadır. Yavşan Yaylası, kampçılık ve iklim kürleri açısından il düzeyinde önemli bir kaynaktır.

Başkonuş Yaylası

Başkonuş yaylası, Kahramanmaraş-Andırın yolu üzerinde, Yenicekale çevresinde yer alan zengin bir orman dokusunun oluşturduğu ve yayla karakteri gösteren bir bölgedir. Yükselti l785 m.dir. Başkonuş'ta geyik üretme çiftliği bulunmaktadır. Elektrik, telefon yol ve çevre düzenlemesi yapılmış olan alanda, orman idaresine ait sosyal tesisler (konaklama, lokal, lokanta vb.) bulunmaktadır.

Sportif Aktiviteler

Avlaklar

Kahramanmaraş'ın merkez ve ilçelerindeki tüm dağlarda keklik, çil keklik, tavşan ve yaban domuzu avı, Kahramanmaraş ovasında mevsimi geldiği zaman bıldırcın avı yapılmaktadır. Ayrıca Gavur gölü bataklığı, Karacasu gibi göl ve su kaynaklarında ördek avlama imkanları vardır. Aksu çayı ve Ceyhan nehrinde sazan, yayın ve yılan balığı avcılığı yapılmaktadır. İl merkezi ve İlçelerinde avcı kulüpleri mevcut olup, kulüpler sürek avı tertip etmektedirler.

Doğa Yürüyüşü

Ayşepınarı-Karbasan, Türkmenler-Hacınınoğlu, Ilıca-Suçatı, Suçatı-Bulutoğlu, Engizek zirvesi, Kahramanmaraş-Başkonuş yaylası trekking için elverişli parkurlardır.

Kuş Gözlem Alanı

Gavur Gölü

İl: Kahramanmaraş
İlçeler: Türkoğlu
Yüzölçümü: 1500
Rakım: 490 m
Koruma: hayır
Başlıca Özellikleri: tatlısu gölü, bataklık

Kuş Türleri: Küçük karabatak (maks. 121) sayesinde önemli kuş alanları statüsü kazanır.

YAPMADAN DÖNME

Eshab-ı Kehf, Döngel Mağarası ve Kahramanmaraş Kalesini görmeden,

Kahraman Maraş dövme dondurması yemeden,

Tarhanasını tatmadan,

Sim sırma, ağaç oyma, el işi bakır eşyalar ile kırmızıbiber, tarhana almadan,

Kahraman Maraş postalı ve yemenisi giymeden

...Dönmeyin.

16 Ekim 2015 Cuma

  
                                         KAHRAMANMARAŞ KAPALI ÇARŞI





                                                   AFŞİN ESHAB-I KEHF